Ο Νόμος 4876/2021 του Υπουργείου Υγείας που δημοσιεύτηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021 με τίτλο ‘Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 και την προστασία της δημόσιας υγείας και άλλες επείγουσες διατάξεις’ περιέχει το  άρθρο  77: Διευκρίνιση ως προς την εφαρμογή της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος σε ορισμένα προϊόντα μιας χρήσης – Τροποποίηση του άρθρου 4 του ν. 4736/202 

ΝΟΜΟΤΕΛΕΙΑ – Ηλεκτρονική Νομική Πληροφόρηση (nomotelia.gr) 

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (nomotelia.gr) 

 Το άρθρο 77 ουσιαστικά τροποποιεί τα ακόλουθα νομοσχέδια και διατάξεις της Ελληνικής Πολιτείας: 

1. Νόμος 4736/2020 (Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον)  
2. Νόμος 4819/2021 (Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων)
   
3. Απόφαση της 20 Δεκεμβρίου 2021 για τον καθορισμό Καθορισμός του τύπου και του περιεχομένου της δήλωσης απόδοσης της εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος για τα πλαστικά προϊόντα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 4736/2020 (Α΄ 200), καθώς και της διαδικασίας επιβολής, είσπραξης και απόδοσης αυτής. 

Το πλήρες κείμενο του Άρθρου 77 είναι το ακόλουθο:   

1. Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4736/2020 (Α ́ 200) προστίθεται νέα περ. η ́:  «η) Η εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος της περ. α ́ καταλαμβάνει και το σύνολο των ακόλουθων αντίστοιχων χάρτινων προϊόντων μιας χρήσης:
   ηα) Κυπελάκια για ποτά, συμπεριλαμβανομένων των καλυμμάτων και των καπακιών τους, που έχουν πλαστική επικάλυψη, επένδυση ή επίστρωση, καθώς και όσα περιέχουν στη χαρτόμαζα συνθετικά πολυμερικά πρόσθετα.

   ηβ) Περιέκτες τροφίμων, δηλαδή δοχεία όπως κουτιά, με ή χωρίς κάλυμμα, που έχουν πλαστική επικάλυψη, επένδυση ή επίστρωση, εντός των οποίων τοποθετούνται τρόφιμα τα οποία προορίζονται για άμεση κατανάλωση είτε επί τόπου είτε εκτός του καταστήματος, συνήθως
   καταναλώνονται από το δοχείο και είναι έτοιμα για κατανάλωση χωρίς περαιτέρω προετοιμασία, ιδίως, μαγείρεμα, βράσιμο ή ζέσταμα, συμπεριλαμβανομένων των περιεκτών που χρησιμοποιούνται για γεύματα ταχυφαγείων ή άλλα γεύματα έτοιμα προς άμεση κατανάλωση, εκτός από περιέκτες ποτών, πιάτα, πακέτα και περιτυλίγματα που περιέχουν τρόφιμα.» 

    

2. Καταργούνται: α) Η περ. γ ́ της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4736/2020 και
   β) η υποπερ. αβ ́ της περ. α ́ της παρ. 3 του άρθρου 19
   του ν. 4736/2020, περί υποχρεωτικής σήμανσης.

   Στον ΣΥΒΙΠΥΣ κρίνουμε θετική την απαλοιφή της διάταξης Νο 2, ώστε η εθνική Νομοθεσία να μην παρεκκλίνει της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας για τα SUP και δημιουργηθούν φραγμοί στην ενιαία εσωτερική αγορά
    

   Για την διάταξη Νο 1 που αναφέρεται στους περιέκτες τροφίμων καταγράφουμε την ευθυγράμμιση της Ελληνικής πολιτείας με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με τους ορισμούς των πλαστικών μιας χρήσης όπως εκδόθηκαν στις 31 Μάιου 2021. Εξαιρούνται της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος τα απλά  χάρτινα προϊόντα μιας χρήσης χωρίς πλαστικές επικαλύψεις όπως, κουτιά πίτσας, κουτιά burger, θήκες για καφέδες. Το τελικό κείμενο αυτής της τροπολογίας ικανοποιεί και προστατεύει το σύνολο του κλάδου των παραγωγών χάρτινης συσκευασίας. Η εισφορά για την προστασία του περιβάλλοντος εξακολουθεί να αφορά  το σύνολο των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης, στα οποία περιλαμβάνονται τα συνηθισμένα σύμμεικτα κουτιά ψητοπωλείου, ζαχαροπλαστείου και γενικής εστίασης τα οποία αποτελούνται από χαρτόνι και πλαστικό κάλυμμα (PE,PP,PET,PLA). 

   Στην ίδια διάταξη που αναφέρεται στα χάρτινα ποτήρια υιοθετείται η παραδοχή ότι δεν είναι ευρέως εμπορικά διαθέσιμη στην Ευρώπη η τεχνολογία δημιουργίας φραγμών στο χαρτί έναντι της υγρασίας χωρίς την ύπαρξη κατάλληλου πολυμερικού  στρώματος (PP, PE. PET. PLA κα) που εφαρμόζεται μέσω μεθόδων επίστρωσης ή επίχρισης  (extrusion coating, varnishing, adhesive lamination κα). Η ‘έρευνα στην Ευρώπη  για την ανάπτυξη φυσικών πολυμερών  μη χημικά τροποποιημένων, που εξαιρούνται των ορισμών ως πλαστικά είναι σε εξέλιξη. Η παραδοχή αυτή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καταστεί μόνιμη, διότι θα αποτρέψει την έρευνα προς υλικά συσκευασίας ανακυκλώσιμα και πιο φιλικά προς το περιβάλλον μετά την απόρριψή τους.  

    To Άρθρο αυτό στοχοποιεί τις αθρόες εισαγωγές από την Ν.Α. Ασία χάρτινων ποτηριών που με αυτοδήλωση χαρακτηρίζονται ως ‘ελεύθερα πλαστικού’ και σε ένα βαθμό προστατεύει  την εγχώρια βιομηχανία. Τα υλικά αυτά  πρέπει να ελέγχονται εξονυχιστικά από τους αρμόδιους  κρατικούς μηχανισμούς (πχ. ΕΦΕΤ) για την καταλληλότητα χρήσης σε συσκευασίες τροφίμων και ποτών.  

    Επίσης το ίδιο άρθρο καταδεικνύει  την απουσία οργανωμένου  μηχανισμού ελέγχου  των δηλώσεων και αυτοδηλώσεων  στην Ελλάδα από την 1994 οπότε και ανακοινώθηκε  ο Ευρωπαϊκός Νόμος πλαίσιο για την συσκευασία και τα απορρίμματα αυτής  1994/62.  Η μετάβαση στον περιορισμό όλων των SUI (single use items) προϋποθέτει προσεκτικό  σχεδιασμό, εκπόνηση αναλογιστικών μελετών επιπτώσεων, εξαντλητική διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς  και τέλος λειτουργία όλων των εμπλεκομένων ελεγκτικών μηχανισμών με πρωταγωνιστή τον ΕΟΑΝ.

     Άρθρο 4 του Νόμου 4736