Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια τέλεια κοινωνική απαξίωση στα τεχνικά επαγγέλματα που αφορούν το μέταλλο. Ένα οξύμωρο κοινωνικό φαινόμενο εφ όσον από την μία πλευρά όλοι αναζητούν τεχνίτες και από την άλλη κανένας γονιός δεν θέλει το παιδί του να γίνει συγκολλητής, τορναδόρος ελασματουργός.

Η κοινωνική αυτή απαξίωση, στην χώρα μας έχει συγκεκριμένη ημερομηνία γέννησης. Είναι το 1977 όταν με τον νόμο 576/1977 καταργούνται οι σχολές εργοδηγών.

Νόμος ταφόπλακα των τεχνικών επαγγελμάτων για να φθάσουμε στο σήμερα όπου τα αποτελέσματα αποτελούν μια καθημερινότητα προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και οι ηλεκτροσυγκολλητές.

Τι ήταν ο εργοδηγός; Ήταν ο ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ μηχανικού και συγκολλητή. Ήταν ο ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ συγκολλητή και εταιρείας. Ήταν ο άνθρωπος που με την εμπειρία του και την γνώση του ο κάθε συγκολλητής κάθε μέρα έκανε και ένα βήμα γνώσης και τέχνης μπροστά. Πολλοί θα αντιδράσουν και θα πούνε ότι «όταν ρωτούσαμε δεν μας λέγανε οι παλαιότεροι». Αυτό συμβαίνει ακόμη και σήμερα από άλλους παλαιότερους ηλεκτροσυγκολλητές και είναι τόσο χαζό όσο και ανήθικη συμπεριφορά προς τους νεώτερους. Η δουλειά του εργοδηγού ήταν να βοηθάει. Βέβαια και τότε υπήρχαν στο σύνολο, κάποιοι εργοδηγοί άσχετοι με την δουλειά, όμως ας σταθούμε στον θεσμό και όχι στους ανθρώπους.

Σήμερα τον ρόλο αυτόν του εργοδηγού, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τον έχουν αναλάβει μηχανικοί κυρίως των ΤΕΙ. Άνθρωποι που δεν θα αμφισβητήσουμε το πτυχίο τους ή τις γνώσεις τους. Θα αμφισβητήσουμε αυτήν τεχνική και φυσική ικανότητά τους να εκτελούν χρέη εργοδηγού.

Η τεχνική τους ικανότητα είναι αυτονόητη εφ όσον κατ αρχάς το μέταλλο το γνωρίσανε, οι περισσότεροι ίσως λίγο κάτω από τα 30 χρόνια της ζωής τους χωρίς να ξέρουν ούτε πως να περπατάνε επάνω σε αυτό. Αυτό σίγουρα δεν τους κάνει ανταγωνιστικούς με κάποιον που από τα 15 του χρόνια βρισκόταν μέσα στον κόσμο του μετάλλου.

Κατά δεύτερον οι γνώσεις τους για την συγκόλληση φθάνουν μέχρι λίγες σελίδες κάποιου επιστημονικού βιβλίου και κάποια επίδειξη, σε εργαστήριο, κάποιου ηλεκτροδίου ή μηχανής συγκόλλησης. Με αυτές τις γνώσεις δεν είναι σε θέση να καταλάβει τα προβλήματα των ηλεκτροσυγκολλητών και να γίνουν οι διάφορες διορθωτικές ενέργειες. Το πρόβλημα λοιπόν μεταφέρεται στις πλάτες του ηλεκτροσυγκολλητή ο οποίος το καταλαβαίνει και όταν το αναφέρει συχνά βρίσκει αντίλογο από άλλους συγκολλητές οι οποίοι είναι μόνον κατ όνομα συγκολλητές.

Όμως δεν είναι μόνον αυτό αλλά πολλά άλλα ακόμη. Βρισκόμαστε στην εποχή των πιστοποιήσεων και των διαδικασιών. Τι σημαίνουν αυτά γι έναν μέσο συγκολλητή; Απλώς ένα δείγμα χωρίς ατέλειες για να πάρει την πιστοποίηση. Πιστοποίηση που με ελαφρότητα σκέψης μπορεί να βγει σε όνομα τρίτου και όχι αυτού που έκανε το δείγμα. Μια ενέργεια που πρώτα από όλα θίγει τους πραγματικά επαγγελματίες συγκολλητές. Η πιστοποίηση είναι μια ευκαιρία προόδου του συγκολλητή, ο οποίος έχοντας κοντά του τον έμπειρο εργοδηγό μπορεί να καταλάβει και να κάνει κτήμα του μέσα από την καθημερινή εργασία του την έννοια της ποιοτικής εργασίας. Θα τον βοηθήσει να ξεφύγει από την προηγούμενη χιλιετία και να μπει στις απαιτήσεις της σύγχρονης τεχνολογίας.

Συχνά λοιδορούμε τους νέους μηχανικούς για την πολύ χαμηλή τους πρακτική τεχνική ικανότητα. Πριν το κάνουμε αυτό ας σκεφθούμε, όταν ήταν φοιτητές, ποιος τους πρόσφερε κάποια εργασία σε κατασκευή ώστε να αποκτήσουν και κάποια πρακτική γνώση;

Δυστυχώς η αλήθεια είναι ότι οι φοιτητές τα καλοκαίρια εργάζονται σαν σερβιτόροι για να καλύψουν τουλάχιστον τα προσωπικά τους έξοδα.

Εκτός από την τεχνική ικανότητα αναφέρθηκε και η φυσική ικανότητα.

Η θέση ενός μηχανικού σήμερα είναι σε ένα γραφείο με πλήθος αρμοδιότητες που τον πνίγουν. Θα πρέπει να μελετήσει σχέδια, να παρακολουθεί έγγραφα και φακέλους, να επικοινωνεί με προμηθευτές και πελάτες, να ελέγχει ανεγέρσεις και άλλα. Μέσα σε αυτά είναι και η οργάνωση της παραγωγής, η παρακολούθηση και ο έλεγχος της ποιότητας. Τόσες αρμοδιότητες που σε κάποιες καλλίτερες καταστάσεις να μοιράζονται σε δύο μηχανικούς. Ο χρόνος που περνάει ο μηχανικός στην παραγωγή είναι μάλλον ενημερωτικός παρά ουσιαστικός για την παραγωγή.

Το ενδιαφέρει γιατί δεν βγήκε η παραγωγή στον χρόνο που έπρεπε και όταν του αναφερθούν τεχνικά προβλήματα δύσκολα θα μπορέσει να τα αξιολογήσει. Εξ άλλου το θέμα είναι να γίνουν αντιληπτά τα προβλήματα όταν γεννιούνται και όχι από το αποτέλεσμα που έχουν στην παραγωγή.

Τα προαναφερόμενα ίσως από πολλούς να θεωρούν φαντασιώσεις. Δεν είναι φαντασιώσεις αλλά το φάντασμα μιας εποχής που πέρασε. Είναι το φάντασμα των δεκαετιών του 1970 και 1980 που τότε οι πιστοποιήσεις αποτελούσαν πράγματι ανωτέρα εκπαίδευση για τους συγκολλητές και οι εργοδηγοί οργάνωναν και διεύθυναν την παραγωγή. Ήταν οι άνθρωποι που γνώριζαν να διαβάζουν ένα σχέδιο, να χαράζουν την λαμαρίνα και να την κόβουν. Ήταν οι άνθρωποι που από τα 15 τους χρόνια περπατούσαν επάνω σε σίδερα και ματσακόνιζαν συγκολλήσεις.

Αυτός είναι ο θεσμός που με τόση προχειρότητα καταργήθηκε.

Και όλοι αυτοί που σπούδασαν σε σχολές εργοδηγών τον θυμούνται με σεβασμό και σίγουρα έχουν να πούνε και χιλιάδες άλλα πράγματα.