Εδώ και περίπου σαράντα ημέρες ο Γιάννης Σιδέρης δεν βρίσκεται ανάμεσά μας. «Έφυγε» προσβεβλημένος από μία σπάνια μορφή της επάρατης νόσου, η οποία διαγνώστηκε μόλις δέκα ημέρες πριν το θάνατό του.

Αποτελεί πολύ μεγάλη απώλεια για την Ελληνική βιομηχανία και βιοτεχνία. Υπηρέτησε τους κλάδους αυτούς με συνέπεια και αυταπάρνηση για περισσότερα από 40 χρόνια. Ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων της εποχής του που έβαζαν πολλές φορές τη δουλειά πάνω από όλα.

Ο ίδιος ασχολήθηκε με την τεχνολογία των υλικών και ειδικεύτηκε στους χάλυβες και τις κατεργασίες τους. Από τους ελάχιστους  που συνδύασε το στιβαρό θεωρητικό υπόβαθρο που απέκτησε στη Σχολή  Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών του ΕΜΠ, με την πράξη στην οποία είχε μπει από πολύ μικρός για οικογενειακούς λόγους.

Ξεκίνησε να εργάζεται σε μηχανουργεία όπου μάθαινε εμπειρικά τις κατεργασίες των υλικών. Πάνω στη δουλειά, του δημιουργούνταν πολλά «γιατί» τα οποία δεν μπορούσαν οι μηχανουργοί της εποχής να εξηγήσουν. Έτσι αποφάσισε να καλύψει το κενό πηγαίνοντας  σε νυχτερινό σχολείο. Από ότι φαίνεται και αυτό δεν του ήταν αρκετό και έτσι έδωσε εξετάσεις και εισήχθη δεύτερος κατά σειρά στο Πολυτεχνείο. Εκεί ξεχώρισε, φτάνοντας στο σημείο να νοικιάσει χώρο για να κάνει μαθήματα στους συμφοιτητές του.

Για την πορεία του προπτυχιακά θα πρέπει να αναφερθούν δύο σημεία:

– η κατασκευή μαθηματικού μοντέλου για την αποδοτικότερη λειτουργία των φούρνων ομογενοποίησης στο Αλουμίνιο της Ελλάδος,

– η πρωτοποριακή για την εποχή διπλωματική του εργασία με αντικείμενο τα κράματα αλουμινίου.

Στη συνέχεια, εργάστηκε στην ΠΥΡΚΑΛ σε μία εποχή όπου ενθαρρυνόταν η έρευνα με ένα ιδιόμορφο καθεστώς «όσο περισσότερα ξοδεύονται στην έρευνα, τόσο μεγαλύτερα τα κέρδη». Με αυτό τον τρόπο δόθηκε η ευκαιρία στον ανήσυχο ερευνητικά Γιάννη να κάνει ότι μελέτη ήθελε. Ο ίδιος χαρακτηριστικά έλεγε ότι τα 6 χρόνια στην ΠΥΡΚΑΛ ήταν σαν να τελείωσε άλλα έξι πολυτεχνεία. Ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε ηλεκτροδιάβρωση σύρματος, της μίας εκ των τριών που υπήρχαν τότε παγκόσμιως.

Όλα αυτά βέβαια δεν θα είχαν κανένα νόημα, εάν δεν συνδυάζονταν με την έμφυτη διάθεσή του να μεταδώσει όλα αυτά που έμαθε. Στα τέλη της δεκαετίας του 70, ήταν αυτός που ξεκίνησε σεμινάρια, τις περισσότερες φορές αμισθί, σε εταιρείες και σχολές, για τις θερμικές κατεργασίες χαλύβων. Με προτάσεις για χρήση νέων τότε και ποιοτικότερων χαλύβων, έβαλε έναν σημαντικό λίθο στην εξέλιξη των μηχανουργείων στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό είχε αντίστοιχη επίδραση στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας στους τελικούς χρήστες, στη βιομηχανία και βιοτεχνία. Αυτό είχε απώτερο οικονομικό αποτέλεσμα στους εργαζόμενους και στις οικογένειες τους.

Αυτή η τρομερή ικανότητά του να αναλύει τις πληροφορίες και να τις επανασυνθέτει, αφού είχε προσθέσει στοιχεία από την εμπειρία του σε παρόμοιες περιπτώσεις, τον έκανε μοναδικό στην ανάλυση αστοχιών μηχανολογικών εξαρτημάτων και εργαλείων. Το ίδιο έκανε  και στις παρεμβάσεις του σε ήδη λειτουργούσες εγκαταστάσεις με σκοπό τη βελτίωση της αποδοτικότητάς τους. Είχε συμβεί πολλές φορές να μην κοιμηθεί όλη τη νύχτα, προκειμένου να βρει τη λύση σε ένα πρόβλημα.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται η τεράστια προσφορά του, στους κλάδους της βιομηχανίας όπως η διέλαση αλουμινίου, η παραγωγή προϊόντων από πλαστικό, η κοπή και διαμόρφωση μεταλλικών υλικών, η παραγωγή σφυρήλατων προϊόντων, στην χαλυβουργία για την παραγωγή χάλυβα οπλισμένου σκυροδέματος και στην ανακύκλωση scrap. Ακούραστος επιστημονικά, τα τελευταία χρόνια, καινοτόμησε, εφαρμόζοντας την κρυογενή σκλήρυνση του χάλυβα σε εργαλεία παραγωγής με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα μέχρι σήμερα.

Σε οποιαδήποτε εταιρία ή εκδήλωση σχετική με το αντικείμενο, έχω βρεθεί, έχω εντυπωσιαστεί από τον αριθμό των ανθρώπων που τον ήξεραν. Ο καθένας από αυτούς είχε να διηγηθεί και μια περίπτωση που ο Γιάννης του είχε δώσει λύση σε ένα τεχνικό πρόβλημά του.

Οράματά του, τα οποία δεν μπόρεσαν να υλοποιηθούν, περισσότερο λόγω της ελληνικής πραγματικότητας και γραφειοκρατείας, ήταν:

– η δημιουργία σχολής διορθωτών μητρών διέλασης αλουμινίου.

– η δημιουργία ενός πρότυπου εργαστηρίου όπου θα μπορούσαν να απευθύνονται για την επίλυση των τεχνικών προβλημάτων τους,  συμβεβλημένες με αυτό εταιρίες, καταβάλλοντας ετησίως ένα συμβολικό ποσό.

Ο Γιάννης είχε ένα μοναδικό τρόπο να μεταδίδει τις γνώσεις που είχε αποκτήσει. Έτσι, ξεκίνησε να διδάσκει συστηματικά, αρχικά το εργαστηριακό μέρος και αργότερα τη θεωρία του μαθήματος «Έλεγχος Ποιότητας και Τεχνολογία των Υλικών», στο τμήμα Μηχανολογίας, στα ΤΕΙ Πειραιά. Δίδαξε από το 1989 έως το 2016 αλλά και μετέπειτα, μέχρι και τον περασμένο Νοέμβριο, επιλεκτικά, ως επισκέπτης καθηγητής. Οι διαλέξεις του ήταν τόσο ενδιαφέρουσες που οι σπουδαστές παρακολουθούσαν το μάθημά του ξανά και ξανά, ενώ το είχαν περάσει επιτυχώς. Αυτό που τους κέντριζε περισσότερο ήταν τα παραδείγματα από τη βιομηχανία που τους έδινε για κάθε θεωρητικό θέμα που ανάλυε. Πάνω από τριάντα εργασίες του δημοσιεύθηκαν σε επιστημονικα περιοδικά και συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ο πολύ εύστοχος όρος με τον οποίο αντιλαμβάνονταν την ποιότητα. Έλεγε: «Ποιότητα είναι να κρίνω τον εαυτό μου και να δέχομαι να με κρίνουν». Μαθητές του βρίσκονται διασκορπισμένοι σε εταιρείες ανά την Ελλάδα και εσχάτως πλέον και στο εξωτερικό. Απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω, ο μεγαλύτερος ηλικιακά μαθητής του είναι πολύ κοντά στο να συνταξιοδοτηθεί.

Ο Γιάννης όμως ασχολούνταν και με την τοπική αυτοδιοίκηση όπου ήταν και εκεί τόσο επιτυχημένος όσο και στο επάγγελμά του. Δραστήριος πολιτικά σε δύσκολες εποχές, οργάνωνε   και έδινε μάχες μαζί με τους δημότες και τις κέρδιζε. Στο Ρέντη,  όπου εκλεγόταν συνεχώς μέχρι το 2014, δεν είχε πολιτικούς αντιπάλους, μόνο φίλους με τους οποίους έρχονταν σε αντιπαράθεση για το καλό του δήμου. Χαρακτηριστικό του ήταν ότι δεν λειτούργησε ψηφοθηρικά σε καμία προεκλογική περίοδο, «μιλούσαν» οι πράξεις του κατά τη διάρκεια της θητείας του. Ήταν ο άνθρωπος που δρούσε σιωπηλά, ταπεινά, χωρίς τυμπανοκρουσίες και έπαρση. Ανήκε στην ομάδα του Γεωργίου  Γεννηματά η οποία κατάρτησε το πρόγραμμα των εκατό πρώτων ημερών της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε συνολικά τέσσερα παιδιά, τα δύο εξ’ αγχιστείας,  τα οποία υπεραγαπούσε.

Όλοι εμείς που μαθήτευσαμε δίπλα σε αυτόν τον άνθρωπο, θεωρούμε τον εαυτούς μας ευλογημένους. Ο Γιάννης δεν μας έκρυψε ποτέ τίποτα, μας μοίρασε απλόχερα γνώση και ήθος και άφησε παρακαταθήκη για τους επόμενους. Αυτός έβαλε τις βάσεις, χρέος μας είναι να φανούμε αντάξιοι και να προσπαθήσουμε να γίνουμε καλύτεροι.

Με εκτίμηση,

Παπαγεωργίου Δημήτριος